Een lichtgevoelige schakelaar
De led gaat aan als het donker wordt, of juist als het licht wordt
Photo by Rob Dugour
Voor dit schakelingetje heb je nodig:
- 1 x transistor NPN BC547C
- 1 x led naar keuze
- 1 x lichtgevoelige weerstand bijv. NSL19M51
- 1 x weerstand 150 ohm
- 1 x weerstand 220 Kohm
Kijk in "van A tot Z" voor:
- transistor 120
- Gemeenschappelijke emitterschakeling 121
- Led 100
- Weerstand 121
- spanningsdeler 122
Het schema
Je herkent meteen de gemeenschappelijke emitterschakeling. De transistor T1 krijgt basisstroom via R2. De basis is echter ook verbonden met de nul via de lichtgevoelige weerstand R3. In serie met de collector van T1 staan weer een led (LED1) en een stroombegrenzingsweerstand R2.
De onderdelen op een experimenteerbordje.
Je herkent vast de led, de transistor en de weerstanden. De lichtgevoelige weerstand zit rechts boven de transistor. Je kunt de schakeling testen door je vinger op deze weerstand te leggen.
Zo werkt het:
De lichtgevoelige weerstand R3 vormt samen met basisweerstand R1 een spanningsdeler. Als de lichtgevoelige weerstand wordt belicht is de waarde zo laag dat de spanning op de basis lager is dan 0,7V. de transistor T1 blijft gesloten. Als het nu donker wordt loopt de weerstand van R3 langzaam op. Bij ongeveer 31 kohm begint de transistor open te gaan en al snel daarna is hij helemaal open. De led is dan aan. Ook nu kun je in plaats van de led andere dingen schakelen zoals een zoemer of een klein relais om andere dingen mee te schakelen. Als je R1 en R3 van plaats laat wisselen gaat de transistor juist open als het licht wordt. Zo kun je een elektronische haan maken!
